Egwyddorion Perswâd: Awdurdod:
Yn ei lyfr Influence: The Psychology of Persuasion, mae Robert Cialdini yn disgrifio 6 egwyddor perswâd.
Gellir defnyddio’r egwyddorion hyn i annog dinasyddion i ymddwyn mewn modd sydd o fudd iddyn nhw. Bydd y blog hwn yn trafod egwyddor Awdurdod.
Cyflwyniad i Awdurdod
Pam bod pob darparwr past dannedd yn cyflwyno canlyniadau ymchwil gan ddeintyddion yn eu hysbysebion? Pam bod Prif Weithredwyr yn gwneud yn siŵr eu bod nhw’n gwisgo’n smart? Pam bod yr heddlu yn gwisgo eu bathodyn ar eu het a’u brest?
Am y rheswm eu bod yn ymwybodol o effaith awdurdod. Egwyddor Awdurdod yw’r canfyddiad ein bod yn fwy tebygol o ddilyn awdurdodau neu arbenigwyr yn eu meysydd (Cialdini, 2007).
Mae Stanley Milgram yn tynnu sylw at hyn yn ei arbrawf ‘Shock’ enwog. Cynhyrchodd Milgram sefyllfa a oedd yn cynnwys dau berson, un wedi’i strapio i beiriant sioc drydan a’r llall yn eistedd gyda hyfforddwr a generadur sioc drydan. Yn ddiarwybod i’r cyfranogwr gyda’r generadur sioc drydan, roedd y cyfranogwr a oedd wedi’i strapio i’r ddyfais yn actor.
Gofynnodd yr hyfforddwr gyfres o gwestiynau i’r actor. Bob tro y byddai’r actor yn cael cwestiwn yn anghywir, byddai’n cyfarwyddo’r cyfranogwr arall (gweinyddwr) i roi sioc i’r actor, gan ddechrau o 15 folt a mynd hyd at 450 folt, sy’n cael ei ystyried yn hynod beryglus. Gallai’r gweinyddwr glywed sgrechiadau ac ymbilion yr actor am help drwy gydol yr arbrawf.
Canfu Milgram fod 65% o’r cyfranogwyr wedi rhoi’r 450 folt llawn i’r actor, hyd yn oed ar ôl i’r actor honni ei fod am lewygu, ac aeth yr holl gyfranogwyr i fyny at 300 folt.
Mae’r arbrawf hwn yn amlygu’r duedd ddynol i ddilyn gorchmynion a wneir gan ffigurau awdurdod, hyd yn oed pan fyddant yn anfoesol. (Milgram, 1963).
Sut mae hyn wedi’i ddefnyddio?
Un dull y mae sefydliadau a phobl yn ei ddefnyddio i elwa ar egwyddor Awdurdod yw gwisgo iwnifform. Mae Prif Weithredwyr yn gwisgo siwtiau, mae swyddogion yr heddlu yn gwisgo iwnifform, mae gweithwyr bwyd cyflym yn gwisgo gwisg gorfforaethol, i gyd i arddangos awdurdod ac arbenigedd. Mae effaith arwyddocaol i hyn.
Aeth Leonard Bickman, seicolegydd, at gerddwyr mewn stryd yn Brooklyn, gan bwyntio at gyd-ddinesydd a oedd yn sefyll wrth ymyl mesurydd parcio. Meddai, ‘Mae’r dyn yma wedi parcio wrth y mesurydd ond nid oes ganddo unrhyw newid. Rhowch arian iddo!’ Pan oedd yn gwisgo gwisg gwarchodwr, canfu Bickman fod 89% o gerddwyr wedi gwrando. Fodd bynnag, pan oedd wedi gwisgo fel dinesydd, gostyngodd y nifer hwn i 33% (Bickman, 1974).
Sut mae modd ei defnyddio’n ddigidol?
Gyda thudalennau gwe bellach yn ffenestr i sefydliadau, mae llawer yn defnyddio technegau i elwa ar egwyddor Awdurdod ar-lein. Er enghraifft, mae gan gwmni cyfreithiol blaenllaw’r DU Hugh James dudalen ‘About Us’ sy’n cynnwys y technegau hyn.
Ar frig y dudalen mae delwedd o ofod swyddfa proffesiynol ei olwg, sy’n pwysleisio dawn. Hanner ffordd i lawr y dudalen, maent yn hyrwyddo eu bod ymhlith y 100 cwmni cyfreithiol gorau yn y DU a bod ganddynt lawer o gleientiaid ac aelodau staff, gan danlinellu eu statws fel arweinwyr yn eu maes. Yn olaf, mae arwyddlun Awdurdod Rheoleiddio Cyfreithwyr yn y troedyn, yn cadarnhau eu bod yn arbenigwyr ym maes y gyfraith (Hugh James, 2022).
Mae’n debygol y bydd defnyddwyr yn teimlo’n ddiogel ac yn hyderus yn cysylltu â Hugh James ar ôl gweld y nodweddion hyn ar eu gwefan.
Bod yn ofalus
Mae tuedd arbenigwyr yn un peth i fod yn wyliadwrus ohono. Tuedd arbenigol yw pan fydd pobl yn trin barn arbenigwyr fel rhywbeth diwrthdro a dibynadwy a’i defnyddio fel sail ar gyfer gwneud eu penderfyniadau a’u dyfarniadau eu hunain (Zaleśkiewicz, 2017).
gwneud eu penderfyniadau a’u dyfarniadau eu hunain (Zaleśkiewicz, 2017). Os ydym yn gosod ein hunain fel arbenigwyr ac awdurdod i ddylanwadu ar ymddygiad, mae angen i ni fod yn ymwybodol o’r effaith y gall ein barn ei chael. Bydd pobl yn dilyn yr hyn a ddywedwn, felly mae angen i ni wneud yn siŵr ein bod yn hyrwyddo’r hyn y gwyddom sy’n wir. Fodd bynnag, yn bwysicach fyth, rhaid tynnu sylw at yr hyn nad ydym yn sicr ohonom ein hunain.
Sut mae hyn yn helpu awdurdodau lleol Cymru?
Gall awdurdodau lleol amlygu eu harbenigedd i ddinasyddion er mwyn gwella ymddiriedaeth. Mae gan awdurdodau lleol ystod o gyfrifoldebau ac maent yn darparu llawer iawn o wasanaethau i gyflawni’r cyfrifoldebau hyn. Drwy dynnu sylw at yr arbenigedd sydd gan bob un o’r timau awdurdodau lleol hyn, bydd gan ddinasyddion ffydd eu bod mewn dwylo diogel.
Sut ydych chi’n meddwl y gall Awdurdod helpu dinasyddion ac awdurdodau lleol? Rhowch wybod i ni drwy adael sylw.
Gadael Ymateb